Sanacja Finansów Państwa Polskiego.
Skończył się czas apeli, konieczna jest Sanacja Finansów Państwa Polskiego. Samorządowcy
przekazali do Senatu pakiet ustaw ratunkowych, zmniejszających obciążenia domowych
budżetów.
Drożyzna dotyka każdego z nas. Wyższe raty kredytów, horrendalne ceny paliw i żywności,
wzrost kosztów prądu i gazu – to nowa, smutna rzeczywistość Polaków. Jakby tego było mało,
rząd wprowadził jeszcze zmiany w podatku PIT, a na domiar złego samorządom zaserwowano
drastyczne podwyżki cen energii i paliw, co prowadzi do załamania finansów publicznych. Jeśli
nic się nie zmieni w krajowym prawie, nieuniknione będą kolejne podwyżki: biletów
komunikacji, opłat za śmieci, mieszkania. Każdy z nas zostanie obciążony wydatkami
spowodowanymi polityką centralnie zarządzanego państwa. Dlatego konieczne jest
natychmiastowe uzdrowienie finansów naszego państwa.
W obliczu kryzysu włodarze polskich miast podejmują kolejną próbę przekonania rządzących
Polską do zmiany polityki. Przynoszą konkretne, gotowe rozwiązania, których wprowadzenie
zależy wyłącznie od dobrej woli rządzących. Konieczne jest natychmiastowe uruchomienie
pakietu ustaw ratunkowych, dzięki którym może udać się zmniejszyć obciążenia domowych
budżetów. Za pośrednictwem Senatu samorządowcy zrzeszeni w Unii Metropolii Polskich
oraz Związku Miast Polskich przekazują do prac parlamentarnych plan Sanacji Finansów
Państwa Polskiego, który obejmuje następujące propozycje:
- Odbudowa systemu zasilania finansowego JST.
Zrekompensowanie ubytków spowodowanych zmianami w podatku PIT oraz uzupełnienie luki
w finansowaniu oświaty (udziały JST w PIT = 100%):
a) podwyższenie procentowych udziałów JST we wpływach z PIT:
- dla gmin o 38,05 pkt. proc., tj. z 38,34 do 76,39%;
- dla powiatów o 10,17 pkt. proc., tj. z 10,25 do 20,42%;
- dla województw o 1,59 pkt. proc., tj. z 1,60 do 3,19%.
b) wprowadzenie mechanizmu indeksacji części oświatowej subwencji ogólnej, poprzez
określenie jej wysokości na 3% PKB, co wystarczyłoby do pełnego sfinansowania zadań
oświatowych w każdym z kolejnych lat budżetowych.
2. Pakiet działań doraźnych – samorządowa tarcza antyinflacyjna.
a) Obniżenie stawki VAT na usługi transportu publicznego z 8 % do stawki 0 %;
b) Obniżenie stawki VAT na usługi dotyczące gospodarki odpadami z 8 % do stawki 0 %;
c) Sfinansowanie ze środków budżetu państwa wzrostu kosztów funkcjonowania komunikacji
publicznej (zeroemisyjnej) w zakresie wzrostu cen energii elektrycznej w związku ze wzrostem
cen praw do emisji CO2, które w całości trafiają do Budżet Państwa;
d) Urealnienie kwot referencyjnych na 2022 r. zapisanych w nowelizacji ustawy o dochodach
JST – łączne podniesienie ich sumy o 10 mld zł – w istocie chodzi o ochronę środków, które są
współwłasnością mieszkańców i służą finansowaniu ich zbiorowych potrzeb (szkoły i
przedszkola, tramwaje i autobusy, utrzymanie dróg etc.);
e) Zmiana metody podziału subwencji rozwojowej (rekompensującej ubytki dochodów z PIT) na
wprost proporcjonalną do utraty dochodów w danym roku budżetowym (tj. wprost
proporcjonalną do wysokości udziału danej JST we wpływach z PIT) – pozwoli to na
zrekompensowanie samorządom utraty dochodów spowodowanej zmianami w konstrukcji
PIT i zmniejszenia się wpływów podatkowych;
f) Zwaloryzowanie kwoty subwencji oświatowej JST na 2022 rok o wskaźnik bieżącej inflacji
według odczytu dotyczącego stanu na koniec czerwca 2022 r. tj. o 15,6 % (czyli o ok. 8,3 mld zł) doprowadziłoby to do zmniejszenia niedoboru środków przekazywanych przez rząd na
zabezpieczenie działalności szkół. Waloryzacja wysokości subwencji odpowiadająca
poziomowi inflacji nie zapewni wprawdzie pełnego finansowania zadań oświatowych
subwencją, pozwoli jednak oddalić groźbę braku pieniędzy na te wydatki;
g) Sfinansowanie ze środków budżetu państwa wzrostu kosztów funkcjonowania
ciepłownictwa komunalnego w zakresie wzrostu cen paliw i surowców energetycznych oraz
w związku ze wzrostem cen praw do emisji CO2, którego beneficjentem jest Budżet Państwa.
Odrzucenie proponowanych rozwiązań sprawi, że długofalowe skutki kryzysu odczuwalne
będą nie tylko dla mieszkańców, ale również i dla instytucji, które w założeniu mają
mieszkańcom służyć. W obliczu systematycznego ograniczania dochodów samorządów na
realizowanie usług podstawowych dla mieszkańców po prostu nie będzie pieniędzy.
Stąd właśnie proponowany pakiet ustaw, czyli Sanacja Finansów Państwa Polskiego. To nie
suche stanowiska ani populistyczne, miałkie apele, lecz konkretne, gotowe rozwiązania,
które w tej kryzysowej sytuacji mogą zmniejszyć obciążenia dla mieszkańców. Teraz ruch
należy do rządzących.