W 2021 r. SSOM przystąpiło do realizacji projektu, na który pozyskało środki zewnętrzne w ramach ogłoszonego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej konkursu pn. „Dotacje w ramach Partnerskiej Inicjatywy Miast„. Konkurs wspiera jednostki samorządu terytorialnego w procesie wdrażania rozwiązań wypracowanych w Miejskich Inicjatywach Działania (MID) w ramach pilotażowej edycji projektu Partnerska Inicjatywa Miast – Miasta uczące się (PIM). SSOM pełnił rolę lidera w obszarze “mobilność miejska”.
Mając na uwadze doświadczenia uzyskane w trakcie PIM, Stowarzyszenie przeszło do praktycznego wdrażania idei wypracowanych w ramach MID. Projekt pn. „Bezpieczna droga do szkoły – standardy projektowania infrastruktury pieszo-rowerowej” zakładał przeprowadzenie działań pilotażowych, polegających na opracowania przewodnika i standardów dla projektowania ścieżek rowerowych łączących główne integratory ruchu, takie jak szkoły z osiedlami o największym natężeniu ruchu ulicznego.
Celem projektu było wsparcie działań zmierzających do budowania podsystemu komunikacji rowerowej, uzupełniającej komunikację publiczną oraz będącej alternatywą dla indywidualnego transportu samochodowego. Ponadto w ramach realizacji przedmiotowego zadania założono, iż nastąpi wdrażanie innych niskonakładowych udogodnień zachęcających do przemieszczania się rowerem, pieszo lub innym jednośladem w szczególności na trasie dom – szkoła – dom.
Głównym rezultatem projektu była racjonalizacja wdrażania polityki transportowej i mobilności w SOM, poprzez zintegrowanie transportu publicznego i projektowanie infrastruktury rowerowej, zgodnej z potrzebami grupy docelowej – w tym wypadku uczniów dojeżdżających do szkół, nauczycieli oraz rodziców. Stowarzyszenie SOM chce to osiągnąć poprzez za pomocą przewodnika i standardów wykonanych w ramach projektu, które pomogą zdefiniować metody projektowania ciągów pieszo-rowerowych, które wpłyną na zmianę przyzwyczajeń mieszkańców, dla których głównym środkiem transportu (pierwszy wybór) w chwili obecnej są samochody osobowe.
W ramach realizacji projektu uzyskane zostaną następujące produkty:
a) Przewodnik projektowania ścieżek rowerowych, uwzględniający realia związane z pandemią covid-19
Wykorzystując metodę procesową Design Thinking (W proces zostały zaangażowane wszystkie gminy członkowskie SSOM, eksperci, stowarzyszenia rowerowe), wypracowane zostaną schematy postępowania: w analizie otoczenia punktów istotnych, w projektowaniu, w uzgodnieniach, w prototypowaniu. Celem jest poprawa umiejętności uczestnictwa w procesie współtworzenia korzystnych rozwiązań w planowaniu miejskim, za pomocą metod zintegrowanego zarządzaniem projektami.
b) Pilotaż działań związanych z wdrażaniem zrównoważonej mobilności
W ramach pilotażu na terenie SOM została wybrana szkoła podstawowa zlokalizowane na terenie gminy o charakterze miejsko-wiejskim, która czynnie wzięła udział w procesie partycypacji społecznej. Zorganizowano moderowane warsztaty z udziałem grupy docelowej (uczniowie, rodzice, nauczyciele), której członkowie stali się analitykami przestrzeni i zachowań rowerzystów oraz innych uczestników ruchu. Ich codzienne doświadczenia na drodze dom – szkoła – dom pozwoliły na jeszcze lepsze dopasowanie „oferty” rowerowej dla obecnych i potencjalnych użytkowników rowerów oraz innych jednośladów.
Wykorzystując metodę procesową Design Thinking zostały wypracowane schematy postępowania: w analizie otoczenia punktów istotnych, w projektowaniu, w uzgodnieniach, w prototypowaniu. Celem tego działania była również poprawa umiejętności uczestnictwa w procesie współtworzenia korzystnych rozwiązań w planowaniu miejskim, za pomocą metod zintegrowanego zarządzaniem projektami.
Wiedza pozyskana w trakcie warsztatów zostanła wykorzystana na potrzeby tworzenia odpowiednich rozwiązań. W czasie badań dzieci i młodzież zdobyły wiedzę na temat prawidłowych zachowań na drodze, miały okazję skonfrontować swoje przekonania z wiedzą na temat zasad zrównoważonego transportu przez co będą one miały możliwość wpływania na postawy rodziców i opiekunów.
Elementem kluczowym projektu stała się realizacja wybranych i proponowanych w koncepcji, czasowych rozwiązań w ruchu drogowym w ramach procesu prototypowania. Wprowadzono tymczasowo zmianę organizacji ruchu na fragmencie ul. Dworcowej w centrum Gminy Stepnica, gdzie zostały testowo ustawione znaki D-40 „strefa zamieszkania” wprowadzające nowe zasady ruchu, a także dokonano „wyesowania” jezdni w celu dodatkowego spowolnienia ruchu drogowego.
Wypracowane rozwiązania mają poprawić bezpieczeństwo istniejących ciągów pieszo – rowerowych, zwiększyć mobilność mieszkańców i dostępność transportową poprzez uzupełnianie sieci ścieżek rowerowych o odcinki integrujące główne generatory ruchu w mieście i gminie, budowę parkingów rowerowych, wiat, stojaków na rowery, które uatrakcyjnią komunikację pieszo-rowerową.
Zrealizowany w roku 2021 projekt stanowi pierwszy etap w ramach planowanego długofalowego procesu, którego celem jest wdrożenie systemowych rozwiązań, które pozwolą na bezpieczne przemieszczanie się mieszkańców SOM do szkół, węzłów przesiadkowych. Na bazie zebranych doświadczeń SSOM planuje przygotowanie podobnego rozwiązania na terenie całego obszaru metropolitalnego w ramach zintegrowanego projektu, które będzie do zrealizowania w ramach nowej perspektywy finansowej UE.